اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات مورفو-فنولوژیک ژنوتیپ های گندم در شرایط آب و هوایی اهواز

Authors

  • رضا مامقانی استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهوازدانشگاه شهید چمران اهواز
  • محمد مدرسی استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران، خلیج فارس، بوشهر
  • مهیار امیدی دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز
Abstract:

دمای بالا در مرحله گلدهی و پر شدن دانه یکی از عوامل مهم کاهنده عملکرد در بسیاری از مناطق دنیا، بخصوص مناطق جنوبی ایران می باشد. لذا به منظور بررسی اثر گرما بر عملکرد، اجزای عملکرد و هم چنین برخی خصوصیات مورفو-فنولوژیک گندم، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در دو شرایط نرمال و تنش گرما بر روی 11 ژنوتیپ گندم شامل یاواروس، زاگرس، چمران، نیک نژاد، کوهدشت، الوند، مانتنا (رقم حساس)، M6، کاز (رقم متحمل)، گهر و Durum-ch-89 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه آزمایشی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که تنش گرما باعث کاهش معنی‏دار صفات فنولوژیک شامل تعداد روز از کاشت تا خوشه‏دهی (29%) و تعداد روز از کاشت تا رسیدگی (35%)، صفات مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته (31%)، طول پدانکل (27%) و عملکرد ‏بیولوژیک (37%) و صفات مرتبط با عملکرد دانه شامل طول سنبله با ریشک (12%)، طول سنبله بدون ریشک (15%)، تعداد سنبلچه در سنبله (15%)، تعداد دانه در سنبله (19%)، وزن هزار دانه (14%)، شاخص برداشت (5%)، تعداد سنبله در متر مربع (9%) و عملکرد دانه (41%) گردید. نتایج این تحقیق ضمن تأکید بر اهمیت صفات فنولوژیک نشان داد که تعداد دانه در سنبله و شاخص برداشت صفات مناسبی جهت غربالگری ارقام و لاین های گندم از نظر تحمل به گرمای انتهای فصل می‏باشند. ارقام کاز، چمران و الوند عملکرد خود را در مواجه با تنش گرما در حد مطلوبی حفظ نمودند.این ارقام جهت کشت مستقیم در مناطق گرم و یا بکارگیری در برنامه‌های اصلاحی افزایش تحمل به گرما توصیه می‌شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات مورفو-فنولوژیک ژنوتیپ‌های جو (Hordeum vulgare L.) در شرایط آب و هوایی اهواز

گرمای انتهای فصل گسترده­ترین نوع تنش گرمایی در جهان است. به­منظور بررسی تأثیر تنش گرمای انتهای فصل بر جو، آزمایشی در دو شرایط عادی (نرمال) و تنش گرما روی ده ژنوتیپ جو شامل ژنوتیپ­های دو­ ردیفة ماهور، خرم، نیمروز، آبیدر و ژنوتیپ‌های شش­ ردیفة یوسف، ریحان 03، ایذه، زهک، نصرت و جنوب در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. نتایج نشان داد که تنش گرما باعث کاهش معنی‏دار ...

full text

اثر تنش گرمای آخر فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم نان بهاره در اهواز

تنش گرمای آخر فصل در اقلیم‌های مدیترانه‌ای مثل اهواز باعث کاهش عملکرد گندم می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر تنش گرمای آخر فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد 20 رقم گندم نان بهاره در شرایط آب و هوایی اهواز، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز در سال زراعی 87-1386 به‌صورت بلوک‌های نواری با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش گرما به‌صورت 4 تاریخ کاشت (15 آبان، 15 آ...

full text

اثر سطوح مختلف نیتروژن و محلول‌پاشی سیتوکینین بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط تنش گرمای انتهای فصل در اهواز

Grain yield of bread wheat (Triticum aestivum L.) is reduced by heat stress, particularly when occurs in reproductive phase, in many countries worldwide, including Iran. In order to study the effects of different levels of nitrogen and cytokinin on wheat yield and yield components at normal and heat stress conditions in Khuzestan, Iran, this research was conducted at Ramin Agriculture and Natur...

full text

اثر سطوح مختلف نیتروژن و محلول پاشی سیتوکینین بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط تنش گرمای انتهای فصل در اهواز

به منظور مطالعه اثر سطوح مختلف نیتروژن و محلول پاشی هورمون سیتوکینین بر عملکرد و اجزاء عملکرد دانه گندم در شرایط بهینه و تنش گرمای پایان دوره، پژوهشی در سال زراعی 1390-1389 در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان انجام شد. این پژوهش در دو آزمایش مستقل هر یک به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. آزمایش اول کاشت گندم در تاریخ کاشت توصیه شده من...

full text

روابط همبستگی و علیت عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های گلرنگ در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

به ‌منظور محاسبه ضرایب همبستگی و تجزیه مسیر برخی صفات مرتبط با عملکرد، 15 ژنوتیپ گلرنگ در شرایط بدون تنش و تنش خشکی به صورت دو آزمایش جداگانه در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا شد. هر کدام از این آزمایش­ ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار پیاده شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مورد مطالعه و عملکرد در دو شرایط محیطی تنش و بدو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 4

pages  33- 53

publication date 2014-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023